Γράφει η Μαριάννα Φέξη
Πόσες φορές έχεις αισθανθεί ένα σφίξιμο στο στομάχι πριν από μια σημαντική παρουσίαση; Ή έναν κόμπο στο λαιμό όταν προσπαθείς να καταπιέσεις τα συναισθήματά σου; Το σώμα μας δεν είναι απλώς ένα όχημα για την ψυχή μας, αλλά και ένας ακριβής χάρτης που αποκαλύπτει τα βαθύτερα μας συναισθήματα και τις σκέψεις μας.
Σύμφωνα με τον Deepak Chopra η σύνδεση μεταξύ νου και σώματος είναι στενή και αμφίδρομη. Ό,τι συμβαίνει στο μυαλό μας, επηρεάζει το σώμα μας και αντίστροφα. Όταν βιώνουμε έντονα συναισθήματα, όπως άγχος, θυμό ή λύπη, το σώμα μας αντιδρά με συγκεκριμένα φυσιολογικά συμπτώματα. Αυτά τα συμπτώματα μπορούν να ποικίλουν από ήπιες εντάσεις μέχρι σοβαρά προβλήματα υγείας.
Κοινά ψυχοσωματικά συμπτώματα και τα πιθανά μηνύματα τους είναι
- Ο πονοκέφαλος είναι ένα από τα πιο κοινά ψυχοσωματικά συμπτώματα και συχνά αποτελεί ένδειξη για κάτι που συμβαίνει στο συναισθηματικό μας επίπεδο. Τη κεφαλαλγία τάσης συνδέεται με το άγχος, την ένταση και την υπερένταση. Μπορεί να προκληθεί από υπερβολική εργασία, προβλήματα στις σχέσεις ή ανησυχίες για το μέλλον, ενώ για την ημικρανία πολλοί ερευνητές πιστεύουν ότι ψυχολογικοί παράγοντες, όπως το στρες, η κατάθλιψη και η αγωνία, μπορούν να πυροδοτήσουν ή να επιδεινώσουν τα συμπτώματα.
- Δερματικά προβλήματα: Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο όργανο του σώματος και αντικατοπτρίζει την εσωτερική μας κατάσταση. Έκζεμα, ακμή και άλλες δερματικές παθήσεις μπορεί να συνδέονται με το άγχος, την ανασφάλεια ή τον θυμό.
- Η σχέση μεταξύ του μυαλού και του σώματος είναι πολύ πιο στενή από όσο νομίζουμε. Τα στομαχικά προβλήματα είναι ένα κοινό παράδειγμα του πώς τα συναισθήματά μας μπορούν να επηρεάσουν τη φυσική μας υγεία. Αυτά τα συναισθήματα μπορούν να προκαλέσουν σπασμούς στο στομάχι, ναυτία, δυσπεψία και άλλα συμπτώματα. Καταπιεσμένος θυμός μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα με την πέψη και φούσκωμα. Η λύπη συχνά συνδέεται με απώλεια της όρεξης και αίσθημα βάρους στο στομάχι. Ο φόβος μπορεί να προκαλέσει ναυτία και διάρροια. Τα πιο συνηθισμένα στομαχικά προβλήματα που σχετίζονται με το στρες το Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (ΣΕΕ), το οποιο αρακτηρίζεται από κράμπες, φούσκωμα, διάρροια ή δυσκοιλιότητα και συχνά συνδέεται με το στρες και τα συναισθήματα. Έπιπλέον, το άγχος μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, όπως η καούρα, ενώ το στρες μπορεί να επιβαρύνει την κατάσταση αν πάσχετε από έλκος στομάχου.
- Αυτοάνοσα νοσήματα: Ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα έχουν συνδεθεί με χρόνιο στρες και καταπιεσμένα συναισθήματα.
- Ο βήχας ως ψυχοσωματικό σύμπτωμα: Ο βήχας, πέρα από μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού για την απομάκρυνση ερεθιστικών ουσιών από τους αεραγωγούς, μπορεί να αποτελεί και ένα ψυχοσωματικό σύμπτωμα. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να προκύπτει ως αποτέλεσμα ψυχολογικών παραγόντων, όπως το άγχος, η κατάθλιψη ή η ανασφάλεια. Όταν βιώνουμε έντονο άγχος ή νευρικότητα, οι μύες μας τείνουν να τεντώνονται και να συσπώνται, συμπεριλαμβανομένων και των μυών των αναπνευστικών οδών. Αυτό μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό και βήχα. Ο βήχας μπορεί να είναι ένας τρόπος να εκφράσουμε καταπιεσμένα συναισθήματα, όπως ο θυμός ή η λύπη. Άτομα που δυσκολεύονται να εκφράσουν τις ανάγκες τους ή τα συναισθήματά τους μπορεί να αναπτύξουν βήχα ως έναν τρόπο να "βρουν τη φωνή τους".
- Μπορεί να φαίνεται παράδοξο να συνδέουμε ένα απλό κρυολόγημα με τα συναισθήματά μας. Ωστόσο, η ψυχοσωματολογία μας διδάσκει ότι πολλά από τα σωματικά μας συμπτώματα μπορεί να έχουν βαθύτερες, ψυχολογικές ρίζες. Το χρόνιο στρες μπορεί να καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα, καθιστώντας μας πιο ευάλωτους σε λοιμώξεις. Το στρες προκαλεί φλεγμονώδεις αντιδράσεις στον οργανισμό, οι οποίες μπορούν να επιδεινώσουν τα συμπτώματα του κρυολογήματος. Το στρες συχνά οδηγεί σε ανθυγιεινές συνήθειες, όπως η κακή διατροφή και η έλλειψη ύπνου, οι οποίες εξασθενούν τον οργανισμό. Ένα κρυολόγημα μπορεί να είναι μια άτυπη αναζήτηση για συμπόνια και φροντίδα. Μπορεί να αποτελεί μια σωματική εκδήλωση καταπιεσμένων συναισθημάτων, όπως θυμού ή λύπης. Ένα κρυολόγημα μπορεί να είναι ένας τρόπος για να αποφύγουμε υποχρεώσεις ή να δικαιολογήσουμε την αδυναμία μας να ανταποκριθούμε σε κάτι.
Ο Chopra υποστηρίζει ότι τα συναισθήματά μας δεν είναι απλώς αντιδράσεις σε εξωτερικά ερεθίσματα, αλλά ενεργά δημιουργούν την πραγματικότητά μας. Όταν εστιάζουμε σε θετικά συναισθήματα, προσελκύουμε περισσότερες θετικές εμπειρίες στη ζωή μας.Η συνείδηση, σύμφωνα με τον Chopra, είναι η δημιουργική δύναμη του σύμπαντος. Μέσω της συνείδησής μας μπορούμε να επηρεάσουμε τα συναισθήματά μας και να αλλάξουμε τη ζωή μας.
Η αγάπη για τον εαυτό μπορεί να αποτελέσει τη καλύτερη θεραπεία στα περισσότερα ψυχοσωατικά συμπτώματα.Για να βελτιώσεις την υγεία σου θα πρέπει να αλλάξεις τον τρόπο που συμπεριφέρεσαι στον εαυτό σου.
- Κατέγραψε καθημερινά τα σωματικά σου συμπτώματα και τις συναισθηματικές σου καταστάσεις. Με αυτόν τον τρόπο, μπορείς να εντοπίσεις πιθανές συνδέσεις.
- Ο διαλογισμός και οι ασκήσεις προσοχής μπορούν να σε βοηθήσουν να συνδεθείς με το σώμα σου και να αναγνωρίσεις τα συναισθήματά σου.
- Μια σωματική θεραπεία, όπως το μασάζ ή η γιόγκα, μπορεί να σε βοηθήσει να χαλαρώσεις και να απελευθερώσεις την ένταση.
- Ένας ψυχολόγος μπορεί να σε καθοδηγήσει στην εξερεύνηση των συναισθημάτων σου και στην ανάπτυξη υγιών μηχανισμών αντιμετώπισης.
- Μια ισορροπημένη διατροφή παρέχει στον οργανισμό τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για να αντιμετωπίσει το στρες.
- Ο καλός ύπνος είναι απαραίτητος για την αναζωογόνηση του οργανισμού και τη διαχείριση του στρες.
Keywords: ψυχοσωματικά συμπτώματα, διαλογισμός, ύπνος, διατροφή
Σημείωση: Αυτό το άρθρο έχει σκοπό να παρέχει γενικές πληροφορίες και δεν αποτελεί υποκατάστατο επαγγελματικής συμβουλής.